Hiç şüphesiz Allahu Teala’nın yeryüzünde en büyük tecellisine peygamberler mazhar olmuşlardır. Cenâbı Hakk’ın kudreti, ilmi, sevgisi ve nuru en fazla peygamberlerde zuhur etmiştir. Onlardan sonra bu tecelli Allah dostlarında zuhur etmiştir. Allah dostlarının üzerine devamlı ilâhi nur ve feyiz iner. Yüce Allah onları, varlığı ve birliği için şahit yapmıştır.558

Allahu Teala’nın şahidi olan alim, ahireti dünyasına, Allah’a itaati nefsinin hevasına tercih eden muttaki kimsedir. Bu kamil mümin, her haliyle insanlara Allah’ın edebini gösterir, sevgisini tattırır.

Kim Allahu Teala’yı tanımak isterse, O’nun şahitlerine gitmelidir. İlâhî aşkı tatmak isteyenler, Allah’ın nuru ile boyanmış ve Yüce Rabbinin aşkı ile yanmış aşıklara yanaşıp sevginin yolunu sormalıdır.

Rabbine yakinen iman etmek isteyenler Allah dostlarının şehadetini, işaretini, davetini, nasihatini kabul etmelidir. Çünkü onlar, her halleriyle dini temsil ederler, Allah’a giden yolu gösterirler. Onlar, Hz. Kur’an’ı amelleriyle tefsir ederler. Hz. Muhammed (s.a.v) Efendimizin sünnetini yaşayarak şerh ederler.

Müfessir İmam Taberî (rah) (310/923) şöyle der:

“Dinin bütün alâmetlerini yüceltmek kalplerin sahip olduğu takvadan ileri gelir. Allahu Tealâ, ‘Kim Allah’ın şeâirini (varlığının delillerini ve dininin alametlerini) yüceltirse bu, kalplerin takvasındandır.’559 ayetinde sanki şöyle buyuruyor:


“Mümin kullarımın üzerine, bana ait olan her şeyi yüceltmeleri bir borçtur.”560
Muhyiddin b. Arabî (k.s) (638/1240), kalpte bu hürmetin nasıl oluştuğunu şöyle belirtir:

“Kainattaki her şeyde Allah’ın tecellisi vardır. Onları yüceltmek, Allahu Teala’yı bilmekten ileri gelir. Kim onları Rabbinin bir eseri görerek yüceltirse o, bütün işlerinde de takva üzere hareket eder.

Sen baktığın her şeye o şeyin bizzat kendisini yüceltmek için değil de onu yaratan Allah’ın yüceliğini ikrar etmek için bakarsan; o şey de yüce olur, sen de yüce olursun. Zira edep budur.

Önüne çıkan her bir ayetin (ilâhi delil ve alametin) önünde edeple dur ve tevazu ile: ‘Rabbim, İlmimi artır!’ diye dua et!”561

Velilere itaat Allahu Teala’ya itaat etmek demektir. Bunun nedeni şudur: Ayeti kerîmede: “Kim peygambere itaat ederse, Allah’a itaat etmiş olur. Kim de yüz çevirirse bil ki, biz seni onlara bekçi göndermedik.”562 buyrulmuştur.

Şimdi Hz. Rasûlulah (s.a.v) Efendimizi dinleyelim:

“Hiç şüphesiz bana itaat eden, Allah’a itaat etmiş olur. Bana isyan eden de Allah’a isyan etmiş olur. Benim emirime (başınızdaki imama) itaat eden bana itaat etmiştir. Ona isyan eden de bana isyan etmiştir.

İmam (düşman ve kötülüklere karşı önünüzde) bir kalkandır. Onun arkasında savaşılır ve onunla  korunulur. Eğer, başınızdaki imam, size Allah’dan korkmayı  emrederse, bundan dolayı kendisine ecir vardır. Takvanın dışında birşey emrederse, vebâli onadır.”563

Abdullah b. Ömer (r.a) anlatıyor: Ashabdan bir toplulukla Rasulullah’ın (s.a.v) yanında idik. Bir ara Efendimiz (s.a.v):

-Ey topluluk! Benim size Allah tarafından gönderilmiş bir Rasûl olduğumu bilmiyor musunuz? diye sordu. Oradakiler:


-Evet, sen Allah’ın Rasulüsün, dediler. Rasulullah (s.a.v):
-Siz Allah’ın kitabında: “Bana itaat edenin Allah’a itaat etmiş olacağını bildiren ayeti indirdiğini bilmiyor musunuz? diye sordu. Oradakiler:

-Evet ya Rasulallah! Şehâdet ederiz ki sana itaat eden Allah’a itaat etmiş olur. Şüphesiz sana itaat etmek, Allah’a itaat etmek sayılır.” dediler. Bunun üzerine Rasulullah (s.a.v):

-Hiç şüphesiz, bana itaat etmeniz Allah’a itaat etmeniz anlamını taşır. Başınızdaki (benim vekilim, emirim olan) imamlarınıza itaat etmeniz de bana itaat etmeniz demektir, buyurdu.”564

İmam Kuşeyrî (k.s), peygambere itaati emreden ayeti tefsir ederken Hz. Peygamber’in (s.a.v) nasıl bir konumda olduğunu şöyle belirtir:

“Cenâbı Hak az önce geçen ayette âdeta şöyle buyurur: “Peygambere itaat bana yapılmış bir taattır. Ona yakın olan bana yakın olmuş olur. Onun makbulü, benim de makbulümdür. Onun reddettiğini, ben de reddederim.”565

Kamil mürşide gösterilen hürmet ve edep, Allah ve Rasûlü için yapılmaktadır. Çünkü o, dini temsil etmekte, ilâhi daveti yaymakta, nefsinin menfaatlarına değil, Allah ve Rasulünün davasına sahip çıkmaktadır.

O dünyanın en önemli işini üstlenmiştir. Kamil mürşit Allahu Teala’nın dostudur, şahididir, halifesidir. Onlara hürmet, herkesi aziz eder. Allah için gösterilen tevazu ve edep zillet değil, şereftir. Kibir ve haset şeytanın ahlakıdır. Şeytan ise rahmetten mahrumdur.

Bakınız Rasulullah (s.a.v) Efendimiz ne buyuruyor:

“Büyüğümüzü yüceltmeyen, küçüğümüze merhamet göstermeyen, alimimizin kıymet ve edebini bilmeyen bizden değildir.”566

“Üç kimse var ki, onların hakkını ancak münafık olan hafife alır:


1-İslam uğruna saçını başını ağartmış kimse.
2-İlim ehli âlim.

3-Adalet sahibi imam, idareci ”567

Şu bir gerçektir:

Kamil mürşidin müridinden, üstadın talebesinden, imamın cemaatinden istediği edep kendi adına değildir. Kamil mürşitler, talebelerini ilâhi edeple edeplendirmek ve onları Cenâbı Hakk’ın huzurunda kabul görecek şerefli bir kul hâline getirmek için uğraşırlar.

İmam Şa’ranî (k.s) (973/1565) şöyle der: “Mürit, gece-gündüz, diri yahut ölü olsun, mürşidi tarafına asla ayağını uzatmamalı! Hatta bunu basit bile görmemeli. Onun huzurunda ve gıyabında bu edebe dikkat etmeli. Bu edebi elde eden mürit, Allahu Teala’ya karşı edepli olma hâlini elde eder. Çünkü mürşit, mürit için manevî terakkî merdivenine benzer. Hem o, marifet ve edep mektebidir.”568

“Mürit mürşidin makam, mevkî ve insanlar arasında bir yer edinmek için müritlere edep emrettiğini asla düşünmemeli. Bu kötü bir düşüncedir. Mürşitler ancak, müritler Allahu Teala’nın huzurundaki edebi elde edebilsinler diye kendilerine karşı edepli davranılmasını isterler.”569

Hadisler, ana babaya itaatın Allah’a itaat olduğunu, onlara karşı edepsizliğin ise Yüce Allah’ı gazaba getireceğini belirtir.570 Manevî doğuma vesile olan mürşit hürmeti hak etmiş demektir. Ona hürmetsizlik haramdır.571

Allahu Teala iki günahı işleyenler için, ‘Bunları yapanlar benimle harbe girmiş olur’ buyurur. Bunların birisi helal görüp, bilerek fâiz yemek,572 diğeri ise Allah’ın bir velisine düşmanlık yapmaktır.573

İmam Gazâlî’nin (rah.) belirttiği gibi seven kimse sâdık, sevgisi de samimi olursa bu sevgi, sevgiliye ait her şeye sirayet eder. Öyle ki sevgilinin eşyaları, mekanları, hâtıraları, hatta hayvanları bile kendisine sevgili olur. Bunu ancak gerçek anlamda sevmenin ne demek olduğunun bilenler kavrayabilir.574


Share|